معرفی کابل ها و اتصالات مورد استفاده در استودیو های صدابرداری
در استودیو های صدابرداری برای اتصال Gear ها (لوازم) به یکدیگر از کابل استفاده میشود . کابل ها کانال ارتباطی بین قطعات مختلف میباشند و سیگنال صوت بعد از هر مرحله پردازش ، از قسمتی به قسمت دیگر انتقال می یابد .
سیگنال صوتی ممکن است در طول مسیر خود تحت تاثیر عوامل مختلفی دست خوش تغییرات باشد .ما برای آن که بتوانیم سیگنال صدا را بدون هیچ گونه تغییر و عیب و نقصی بین قطعات مختلف انتقال دهیم ، باید طریقه استفاده درست از کابل ها را بدانیم که هر کدام از کابل ها در کدام قسمت از مرحله انتقال سیگنال بین قطعات کاربرد دارند .
سیگنال های انالوگ مورد استفاده در استودیو ها معمولا بر دو نوع Balance و Unbalance هستند .
همونطور که میدانید هر سیگنال صوتی حاوی دو کانال چپ و راست میباشد .
سیگنال balance به سیگنالی گفته میشود که بین کانال چپ و راست آن فرقی وجود نداشته باشد و دارای توازن باشد و اصطلاح سیگنال مونو (Mono) باشد .
سیگنال unbalance به سیگنالی گفته میشود که برخلاف سیگنال balance ، در کانال چپ و راست خود دارای تغییرات باشد و سیگنال در هر کانال آن شکل متفاوتی داشته باشد . به این نوع سیگنال به اصطلاح سیگنال استریو (Stereo) میگویند .
اکنون در زیر به شرح کابل های رایج مورد استفاده در استودیو ها می پردازیم :
کابل های XLR : این نوع از کابل جز کابل های پر مصرف مورد استفاده در استودیو ها می باشد . کابل های xlr که به کابل های سه زبانه هم معروفند ، برای انتقال سیگنال به صورت بالانس (balance) استفاده میشود و بیشتر در میکروفن ها کاربرد دارند . برای اتصال میکروفن های کاندنسر که برای فعال شدن به تغذیه فانتوم پاور نیاز دارند ، باید از این نوع کابل ها استفاده شود چرا که ورودی فانتوم پاور ها دارای جک های xlr میباشد . همچنین از این نوع کابل برای انتقال سیگنال بین gear هایی که دارای جک های ورودی و خروجی xlr هستند هم استفاده میشود .
از دیگر کاربرد های مهم این نوع کابل ها ، میتوان به استفاده از آن درمصافت های طولانی (اتصال قطعات از اتاق فرمان به اتاق های دیگر) اشاره کرد .
کابل های TRS : این نوع کابل ها از دو سیم رسانا و یک سیم سیم اتصال به زمین تشکل شده اند . از کابل های trs همانند کابل های xlr ، برای انتقال سیگنال های بالانس بین gear های استودیو استفاده میشود . همچنین در هدفون های هم از کابل های trs استفاده میشود .
شاید سوالی که ذهن شما را مشغول کرده این است که چطور کابل های trs سیگنال صوتی را بین gear های استودیو به صورت balance انتقال میدهد . ولی در هدفون ها که صدایی stereo دارند ، سیگنال را به صورت unbalance انتقال میدهد ؟ جواب این پرسش این است که این کابل برای انتقال سیگنال به صورت unbalance در هدفون ها ، از مسیری جداگانه استفاده می کند .
کابل های TS : این نوع از کابل ها از دو مسیر (سیم) رسانا تشکیل شده اند و برای انتقال سیگنال های Unbalance مورد استفاده قرار می گیرد . در این نوع از کابل ها به دلیل عدم وجود سیم اتصال به زمین ، نویز های احتمالی که در طول مسیر سیگنال را تحت تاثیر قرار میدهند ، دفع نمی شوند و به صورت نویز های ناخواسته بر روی سیگنال اصلی اثر میگذارند .
طول کابل های ts برای استفاده باید کمتر از سه متر و پنجاه سانتی متر باشد . همچنین نباید از کنار کابل های برق و ترانسفورماتور های AC رد شده باشد . زیرا در غیر این صورت ممکن است سیگنال مورد نظر ، hum و نویز های ناخواسته دیگری را به خود جذب کند .
کابل های RCA : این نوع کابل ها که به کابل های استریو خانگی هم معروفند ، خود از دو کابل مجزا تشکیل شده اند که هر کدام از انها از یک مسیر (سیم) رسانا و یک سیم اتصال به زمین تشکیل شده اند . از این نوع کابل ها همانند کابل های TS ، برای انتقال سیگنال های unbalance استفاده میشود .طول این کابل ها در هنگام استفاده ، باید تا حد امکان کوتاه گرفته شود .
مبدل کابل TRS به کابل مونو (Mono) : از این مبدل همانطور که از نامش مشخص است ، برای تبدیل کابل های trs به کابل های مونو استفاده می شود . این مبدل ها در میکسر هایی که جک های ورودیشان بالانس نیست کاربرد دارند .
کابل مبدل Insert به Direct Out (در میکسر ) : معمولا جک های insert ی که در میکسر ها تعبیه شده ، عمل send , return را با هم انجام می دهند . مواقعی ممکن است ما تنها به عمل send در میکسر ها نیاز داشته باشیم مانند مواقعی که نیاز به فرستادن خروجی یک کارت صوتی به میکسر باشد . در این حالت ما نیاز به عمل return نخواهیم داشت . برای این منظور از کابل مبدل insert به direct out استفاده می شود .
مبدل کابل TS به Dual TS : از این مبدل برای تبدیل یک خروجی TS به دو خروجی TS استفاده میشود . نکته مهمی که هنگام استفاده از این مبدل باید توجه کرد این است که هیچ وقت از این مبدل نباید برای ورود سیگنال از دو خروجی دستگاه ، به یک ورودی استفاده شود . از این مبدل برای تبدیل یک خروجی ، به دو خروجی استفاده می شود .
کابل های S/PDIF (Sony / Phillips Digital Interface) : از این نوع کابل ها برای انتقال سیگنال های دیجیتالی به دستگاه هایی که از این فناوری پشتیبانی می کنند استفاده میشود .
کابل های s/pdif بر دو نوع کواکسیال و اپتیکال هستند :
کابل های کواکسیال از کانکشن های RCA استفاده می کنند . هنگام استفاده از این نوع کابل نباید طول آن بیشتر از 6 متر باشد .
کابل های اپتیکال نوع دیگری از کابل های اتصال s/pdif می باشند که کانکتور های مربعی شکل دارند . ازاین نوع کابل به عنوان کابل ADAT هم استفاده می شود .
کانکشن ADAT : ADAT نوع دیگری از رابط انتقالی سیگنال های دیجیتالی میباشد . برای استفاده از ADAT از کابل های اپتیکال که در کانکشن های s/pdif استفاده میشود ، بهره میبرند . تفاوت کانکشن های ADAT با S/PDIF در این است که کانکشن ADAT میتواند همزمان هشت کانال صوتی دیجیتالی را به وسیله یک کابل اپتیکال انتقال دهد .
کابل های Sync ADAT : از کابل های sync adat برای sync کردن (یا همگام کردن) قطعات به یکدیگر استفاده میشود . این نوع کابل ها سیگنال هایی که برای همگام سازی قطعات مختلف نیاز است را انتقال میدهد . (مانند سیگنال های میدی)
کابل Word Clock : یک کابل با مقاومت داخلی 75 اهم میباشد . هنگامی که نیاز به استفاده همزمان از دو اینترفیس باشد ، میتوان به وسیله کابل word clock دو اینترفیس را با یکدیگر sync کرد .
کابل های USB : این نوع کابل ها که اکثرا با آن آشنایی دارند در مدل های مختلف usb ، usb 2 و... موجود می باشند و معمولا برای اتصال اینترفیس های صوتی به کامپیوتر ، یا انتقال اطلاعات میدی از کیبورد ها یا میکسر ها به کامپیوتر استفاده میشود .
کابل های Firewire : این نوع از کابل ها کاربردی همانند کابل های usb دارند . این نوع کابل ها در انواع مختلفی وجود دارند که در استودیو ها بیشتر از نمونه های firewire 400 و firewire 800 استفاده میشود . عددی که همراه کلمه firewire نوشته میشود میزان توان انتقال اطلاعات در کابل را تعیین می کند . به عنوان مثال کابل firewire 400 میتواند در یک ثانیه 400 مگابیت را انتقال دهد که البته سرعت حقیقی اون در عمل بیشتر از 393 مگابیت در ثانیه نیست .
کابل های Midi : کابل های میدی از 5 پین که از جنس مفتول ساخته شده اند تشکیل شده است . از این نوع کابل ها برای انتقال اطلاعات میدی از کیبورد ها یا میکسر ها به کامپیوتر یا سایر لوازمی که از فناوری میدی پشتیبانی می کنند استفاده میشوند .
پنل های ارتباطی یا Snake : به یک دسته از کابل ها گفته میشوند که به طور منظم در یک کیس دسته بنده شده اند و از آن برای ارتباط بین اتاق های استودیو با هم استفاده می شود .
مبدل ها (یا آداپتور ها) در استودیو ها برای تبدیل نوع کانکشن ها به یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرند .
آداپتور RCA ماده 1/3 اینچ ، به 1/4 اینچ نر
آداپتور rca ماده به rca ماده
آداپتور XLR ماده به TRS نر 1/4 اینچ
آداپتور XLR نر به TRS نر 1/4 اینچ
جک های ورودی : جک های ورودی محل اتصال کابل ها به دستگاه هستند .
جک های کمبو (Combo Jack) : کمبو جک ها این امکان رو فراهم میسازند که هم کابل های XLR و هم کابل های TRS 1/4 به آنها اتصال پیدا کنند .
جک های XLR
ورودی کابل TRS 1/4 اینچ
ورودی کابل RCA